Dobiti u rat, ali izgubiti sve

Kada je 21. oktobra 1956. zarobljen vođa Mau Maua Dedan Kimathi, vojni dio ustanka Mau Mau u Keniji je zapravo završen.

To nije okončalo britanski sistem logora, nazvan „Cjevovod“, niti sistematsko mučenje i brutalnost koji su odigrali veliku ulogu u gušenju pobune koja je službeno započela 1952. godine ubistvom bijele žene i strijeljanjem višeg našelnika Waruhiua, a službeno nije okončano sve dok u Keniji nije uspostavljen “jedan čovjek, jedan glas” 1960., a zatim i nezvisnost Kenije 1963. godine.

Pobuna Mau Mau bila je ružna i bila je ružna za sve uključene. Službena brojka smrtnosti i dalje je sporna, a cifre se divlje kreću između nešto više od 11.000 mrtvih Kenijaca do preko 150.000 mrtvih.

“Mnogo je patnje bilo i s druge strane”, rekao je profesor David Anderson sa Univerziteta Oxford. „Ovo je bio prljav rat. Postao je građanski rat – iako je ta ideja danas u Keniji izuzetno nepopularna.”

Često se navodi da su Britanci koristili taktiku “podijeli pa vladaj” da bi zadržali kontrolu nad Kenijom i spriječili borce Mau Mau da steknu više sljedbenika. Brutalne metode kao što su detencijska sela ili “selozacija”, koja je zapravo bila samo verzija koncentracionih logora okruženih bodljikavom žicom, lišavanje slobode osumnjičenih boraca Mau Maua, kastracija, spaljivanje bubnih opni cigaretama, premlaćivanja i seksualno zlostavljanje, sve su korištene da slome podršku Mau Mau među plemenu Kikuyu koje je činilo većinu boraca.

Rukovodstvo Mau Mau takođe je pokazalo brutalnost koja je podijelila pleme Kikuyu iz kojeg je bilo većina onih koji su sudjelovali u ustanku. Dedan Kemathi, vođa pobune, provodio je ceremonije zakletve koje su ponekad zahtijevale aktivnosti poput pijenja krvi, jedenja ljudskog mesa, pa čak i ljudskog mozga od rođaka. Oni koji su odbili da se “zakunu” Mau Mau-u, sječeni su na smrt.

Bio je to prljav rat.

Sedam godina nakon zarobljavanja Dedana Kimathija, Kenija će biti nezavisna.